31-03-2023

Çocuklarda Epididim Kistleri

• Çocuklarda epididim kistlerine genellikle tesadüfen rastlanmaktadır. Torbada şişlik, ağrı, inmemiş testis veya herhangi bir neden ile yapılan skrotal (torba) ultrasonografilerinin inde epididim kistleri karşımıza çıkmaktadır .
• Her iki testiste de aynı sıklıkta rastlanır . Nadiren çift taraflı olarak da yerleşim gösterebilirler. Muayenede de tesadüfen fark edilirler.
• Bazı araştırmalarda 2 yaş civarı rastlanma olasılığının arttığı bildirilmiştir.
• Ancak bunun inmemiş testis nedeni ile artmış testis ultrasonografisi tetkikleri nedeni ile rastlanabilirliğinin ve tesbit edilebilirliğinin artması nedeni ile olduğu da kabul edilmektedir.
• Epididim kistleri ağrısız, kistik yapılı ve iyi huylu kabul edilen bir oluşumdur. Epididim kistleri kötü huylu hale dönüşmez.
• Neden geliştiği belirsizdir. Anne karnında iken testis ve bölge dokularının gelişim sürecinde bazı hormon değişikliklerinin  kist gelişine neden olabilecekleri belirtilmektedir.
• Çocuğun torbasına travma olması, çarpma gibi nedenlerle de gelişebileceği de bildirilen nedenler arasındadır.  
• Epididim kanallarında şişme ve iltihabi gelişmelere bağlı kanal tıkanıklıkları da olası nedenler arasındadır.
• Epididim kistleri epididimit (epididim iltihabı), orşit (testis iltihabı), hidrosel (su kesesi) , varikosel , kitleler, epididim kistik lenfanjiomu, ile karıştırılabilmektedir. Büyük kistlerde kasık fıtıkları da akılda olmalıdır.
• Epididim kistleri inmemiş testis, kistik fibrozis, polikistik böbrek hastalıklarında ek hastalık olarak görülebilmektedir.
• Epididim kisti spermatosel adı verilen kistler (içinde sperm barındıran   kist) ile karıştırılabilmektedir.
• Epididim kisti    epididimin her yerinde olabilmektedir, ergenlik öncesi dönemde daha sıklıkla görülür, ve içerisinde sperm bulunmaz.
• Spermatosel kisti ise epididimin baş kısmında olur , ergenlik sonrasında görülür ve içerisinde sperm bulunur.
• Çoğunlukla kistler kendiliğinden geriler ve kaybolur.
• Ultrasonografi tetkikleri yapılarak yakın takiplerle izlenir. Eğer ağrı veya benzer şikayetler başlayıp belirtiler olursa ve de kist çapı büyürse cerrahi olarak çıkarılmaları düşünülür.
• Kist çapı 1 cm den küçük olanlar izlemeye alınır .
• Epididim cerrahisinde dikkatli olunmalıdır. Çünkü komplikasyon gelişmesi durumunda infertilite (kısırlık) riski mevcuttur.
• Hassas bir yapı olan epididim ameliyatlarında mikrocerrahi prensipleri ile operasyon uygulanmalıdır.
• İlaçlı yok etme tekniği ile de yaklaşım yapılırsa da pek tutulmamıştır. Çocuklarda yeri yoktur.
• Takip ve cerrahi konuları da dikkatlice irdelenmelidir.
• Ameliyat edilen vakaların 1/3 ünde komplikasyon geliştiği bildirilmiştir.
• Benzer komplikasyon oranı da epididimal kist ve spermatosel nedeniyle ameliyat edilen ergenlik sonrası çocuklarda da bildirilmiştir.
• Takip ve kist gerilemesi ile ilgili belirli bir süre yoktur.
• Tamamıyla yok olmasının 4-50 ay arası olduğunu bildiren yazarlar da vardır.
• Kist boyutu büyük olanlarda (2-5 cm)gerileme beklenmemesini bildiren cerrahlar ameliyat önermektedirler.
• Yakın izleme genel yaklaşımdır. Takip ve tedavi önermeyenler kadar önerenlerde mevcuttur.